ข้อพิพาททางกฎหมายและข้อพิพาทที่มิใช่ทางกฎหมาย (Justicialbe and Nonjusticiable Disputes) คือ กฎเกณฑ์ที่เกิดจากมีข้อพิพาทระหว่างประเทศที่แตกต่างกัน เป็นข้อพิพาททางกฎหมายและข้อพิพาททางการเมือง
ข้อพิพาททางกฎหมาย คือ ข้อพิพาทที่ใช้วิธีทางกฎหมายเข้าระงับ กล่าวคือ โดยอนุญาโตตุลาการ และโดยการตัดสินของศาลยุติธรรมระหว่างประเทศ
ส่วนข้อพิพาทที่มิใช่ทางกฎหมายหรือทางการเมืองนั้นคือ ข้อพิพาทที่ใช้วิธีการทางการเมืองเข้าระงับ คือ 1) โดยการทูตแบบทวิภาคี 2) โดยการใช้สื่อกลาง 3) โดยการไกล่เกลี่ย 4) โดยการสืบสวน และ 5) โดยการประนอม
ความสำคัญ การที่ข้อพิพาทใด ๆ จะเป็นข้อพิพาททางกฎหมายหรือไม่นั้น มิได้ขึ้นอยู่กับลักษณะของข้อพิพาท แต่ขึ้นอยู่กับความสำคัญของประเด็นที่มีต่อคู่กรณีพิพาทที่เกี่ยวข้อง และขึ้นอยู่กับการตัดสินใจของคู่กรณีว่าจะใช้บรรทัดฐานการระงับข้อพิพาทแบบใดในสองบรรทัดฐานนั้น
ความสำคัญ การที่ข้อพิพาทใด ๆ จะเป็นข้อพิพาททางกฎหมายหรือไม่นั้น มิได้ขึ้นอยู่กับลักษณะของข้อพิพาท แต่ขึ้นอยู่กับความสำคัญของประเด็นที่มีต่อคู่กรณีพิพาทที่เกี่ยวข้อง และขึ้นอยู่กับการตัดสินใจของคู่กรณีว่าจะใช้บรรทัดฐานการระงับข้อพิพาทแบบใดในสองบรรทัดฐานนั้น
แนวความคิดของการระงับข้อพิพาทโดยสันติด้วยวิธีอนุญาโตตุลาการมีลักษณะคลุมเครือในช่วงทศวรรษต้น ๆ ของคริสตศตวรรษที่ 20 ดังจะเห็นได้จากตัวอย่าง คือ 1) มีการตั้งศาลอนุญาโตตุลาการถาวร (ปี ค.ศ. 1899) 2) มีสนธิสัญญาอนุญาโตตุลาการรู้ท(Root) (ปี ค.ศ. 1908) และ 3) มีสนธิสัญญาอนุญาโตตุลาการทัฟท์–น็อกซ์ (Taft-Knox)(ปี ค.ศ. 1911)
อย่างไรก็ตาม ข้อแตกต่างระหว่างข้อพิพาททางกฎหมายกับข้อพิพาททางการเมืองเกิดขึ้นก็เพราะว่ารัฐต่าง ๆ ต้องการจะหลีกหนีคำตัดสินข้อพิพาททางกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับเอกราชแห่งชาติและผลประโยชน์ที่สำคัญอย่างยิ่งของตนนั้นเอง การที่รัฐต่าง ๆ ไม่ต้องการแก้ไขข้อพิพาทโดยทางกฎหมายนั้นไม่ได้หมายความว่าไม่มีกฎหมายที่จะสามารถนำไปใช้กับข้อพิพาทแต่อย่างใด
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น